ANNE

Attila JÒZSEF

 

 

Bütün bir hafta, aralıksız

Annemin görüntüsü geçti gözlerimden

Kolunda ağır çamaşır sepeti

Çatı katına tırmanırken

Ve ben yaramaz, delişmen çocuk

Bağırır, tepinirdim yerimde

Bıraksın da koca sepeti

Çatıya beni taşısın diye

O, söylenmeden, bana bakmadan

Çıkar, sererdi çamaşırları

Göz kamaştıran aklıkta çamaşırlar

Sallanır, döner, hışırdarlardı.

Ağlamak için çok geç şimdi;

Annemi uçuşan kır saçlarıyla

Görüyorum gökyüzü sonsuzluğunda

Göğün suyuna katarken çivitini...

 

Çeviren : Ataol BEHRAMOĞLU

 

BİR İSPANYOL ÇİFTÇİSİNİN MEZAR TAŞI

Attila JÒZSEF

 

 

İlençli bir asker olayım diye askere aldı beni Franco,

Kaçmadım, korkuyordum çünkü, adamı kurşuna dizerlerdi.

Korkuyordum özgürlüğü,

hakka karşı geldim bu yüzden

İrun varoşları altında. Ama ölüm yine yakamı bırakmadı işte.

 

Çeviri : İlhan BERK

 

FLORA

Attila JÒZSEF

 

 

Şimdi iki milyarlar zincirlemek için beni

Benden bir çoban köpeği yapmak niçin kendilerine

Fakat iyilik, şefkat ve nicelik duyguları

Göç ettiler onların dünyasından Güney'e.

Artık ışık içinde göremiyorum bu dünyayı

Göremiyorum , deney tüpüne bakan bir doktor rahatlığıyla

Diz çöküyorum, haykırıyorum yenilgimi

Sevgilim, bir an önce gelmezsen yardımıma

Köylü nasıl toprağa muhtaçsa

Yağmura, güneşe nasıl muhtaçsa, muhtacım sana

Bitki nasıl ışığa muhtaçsa

Ve klorofile, fışkırmak için topraktan,

Muhtacım sana, çalışan kalabalık

Nasıl işe, ekmeğe, özgürlüğe muhtaçsa

Ve nasıl avuntuya muhtaçlarsa kuşatıldıklarında

Çünkü gelecek doğmadı daha acılarından.

Bir köye nasıl okul, elektrik

Su, taştan evler gerekliyse

Çocuk nasıl gereksenirse oyuncaklara

Isıtan bir sevgiye;

İşçi için bilincin

Ve gözüpekliğin anlamı neyse

Yoksul için onurun;

Ve bulanık çocuklarına bu toplumun

Bir hayat çizgisi nasıl gerekliyse

Ve nasıl gerekliyse hepimize

Akıl, uyanıklık, yol gösteren bir ışık

Flora! Yüreğimde yerin işte öyle.

 

Çeviren : Ataol BEHRAMOĞLU

 

 

HAYKIRAN BEN DEĞİLİM

Attila JÒZSEF

 

 

Haykıran ben değilim, yer gümbürdüyor,

Dikkat et, dikkat, çünkü çıldırdı şeytan,

Uzan kaynakların duru dibine,

Yapış pencere camına,

Gizlen elmasların ışıltısı ardına,

Taşlar altında böcekler arasına,

Gizle kendini sıcak ekmek içinde,

Sen yoksul, sen.

Yeni sağanaklarla süzül toprağa Boşuna

yıkanıyorsun kendi içinde,

Yalnız başka suda yıkayabilirsin yüzünü,

Bir çim yapracığında minik bir uç ol

Daha büyük olacaksın bu dünya ekseninden.

Hey, makineler, kuşlar, yapraklar, yıldızlar!

Kısır anamız çocuk için yakarıyor.

Dostum, değerli, sevgili dostum,

İster korkunç, ister olağanüstü,

Haykıran ben değilim, yer gümbürdüyor.

 

Çeviren : Vural YILDIRIM

 

SEVECEKLERDİ BENİ

Attila JÒZSEF

 

 

İyi nedir kötü nedir düşünmüyorum

Çalışırım, acı çekerim: yaşamım bu.

Takma pervaneli kayıklar, çanak çömlek yaparım,

Kötü zamanlarda kötü, iyi zamanlarda iyi.

İşlerim sayısızdır! Yalnız sevgim,

Sezmekle bunları, boyuna bir yere biriktirir.

Sevgim kuşkusuz inansa da onlara

Susar daha yeminden, inanıştan önce.

Bir ağaç yapın beni, kargalar sanırım ki

Yakında başka ağaç yoksa tüneyecek dalıma.

Bir tarla yapın beni, yaşlı çiftçilerin çapası

Göreceksiniz büyüttüğüm yaban otlarını sökmeye çalışacak.

Patatesleri terinizle sulamalıydınız ki

Nankör toprağımla nasıl büyüdüklerini göresiniz.

Suyum ben. Biçimlenmeye başlayan bir bataklık.

Ateş? Külüm ben. Ama bir tanrı olsaydım eğer,

Tanrıların bulunması gerektiğini bildikleri yerde,

İnsanlar tüm duyarlıklarıyle seveceklerdi beni.

 

Çeviren : Osman TÜRKAY

 

SEVGİLİM NE ZAMAN SOKAKTAN GEÇSE

Attila JÒZSEF

 

 

Sevgilim ne zaman sokaktan geçse

serçeler barıştı güvercinlerle.

İncelikle basar basmaz kaldırıma

güzel ayak bileği ışıldadı usulca.

Efil efil titreşince omzu

baktırdı arkasından bir çocuğu.

Yürüdü salınarak lâmbalar

yanmaya

ve bakmaya başladılar hayranlıkla.

Ve güldü hepsi, umurlarında değildi

o benim doldurmuşsa yüreğimi.

Kollarımda salladığımı titizlikle

korktum elimden alacaklar diye!

Ama onların bu keyifli halleri

yok etti içimdeki kıskanç çiçeği.

Ve sevgilim yürümeyi neşeyle sürdürdü,

ardından incecik bir yel kıvrılıp büküldü!

 

Çeviren : Kemal ÖZER

 

TERTEMİZ YÜREK

Attila JÒZSEF

 

 

Ne anam var, ne babam.

Ne yurdum var, ne tanrım.

Ne beşiğim var, ne kefenim.

Ne sevgilim, ne aşkım, ne evim barkım.

Tam üç gün var açım,

komadım ağzıma bir lokma.

Veririm ömrümün yirmi yılını,

gücümü kuvvetimi, varımı yoğumu.

Kim alacak onları? Hiç kimse.

Şeytan isteyecek onları benden.

Bu tertemiz yüreği, bu iyi kalbi

Ne diye çalıp öldürmemeli?

Alacaklar gelip bir gün beni,

koyacaklar kutsal, karanlık toprağa.

Gelecek bir ot uzanacak alacak

şu güzelim yüreğimden gücümü.

 

 

Çevirenler : A. KADİR    Asım BEZİRCİ